Polen in de 20e eeuw
Sieb de Jong
Sieb presenteerde de geschiedenis van Polen in de 20e eeuw aan de hand van persoonlijke verhalen van Stasia, zijn schoonmoeder. Zij is in 1922 in Polen geboren, in de Tweede wereldoorlog naar een arbeidskamp in Bielefeld (Duitsland) gevoerd, waar zij haar (Nederlandse) man leerde kennen, die ook naar Bielefeld was afgevoerd. Na de bevrijding is Stasia met hem meegegaan, zijn zij (in 1946) getrouwd en in Haarlem gaan wonen.
Sieb noemt haar katholieke geloof en haar nationalisme/patriottisme als kenmerken voor zijn schoonmoeder.
Als Duitsland-Oostenrijk na de Eerste wereldoorlog in november 1918 (Versailles) capituleert, geldt dat alleen voor het westelijke front. Voor het oostelijke front is de capitulatie pas in 1919/1920 in een vijftal aparte verdragen, eigenlijk meer door de overwinnaars gedicteerde wapenstilstanden. Daarbij verklaart Polen zich onafhankelijk (net als Oekraïne); Polen was in de jaren 1765-1795 zijn onafhankelijkheid verloren, toen het grondgebied van het Pools-Litouwse Gemenebest werd verdeeld tussen Pruisen, Oostenrijk en Rusland.
In zijn presentatie geeft Sieb een overzicht van de Poolse geschiedenis sinds de Eerste wereldoorlog en hoe zijn schoonmoeder daarin staat. Zijn presentatie is in de Powerpoint-presentatie terug te vinden, te openen door op “Polen 20e eeuw” te klikken.
Na Siebs presentatie gaf Andries Bals nog een terugblik op zijn reizen naar Polen in de periode 1982-2022. Andries coördineerde toen vanuit de Gereformeerde diaconie van de Salvatorkerk de kledingactie “Hillegersberg helpt Polen” en ging in dat kader mee met de kledingtransporten naar Polen.