Spreker: Dr. Laura Meilink – Hoedemaker, cardiologe en beiaardier
Onderwerp: carillons
Na een introductie van zichzelf, vertelde spreekster over de geschiedenis van het klokkenspel in Nederland en het buitenland. Zij liet zien dat een klok geluid maakt via een aan de buitenkant geplaatste hamer of via de klepel. De stemming gebeurt doordat de klokken iets te groot worden gegoten. Vervolgens wordt de klok bijgeslepen door op bepaalde plaatsen te fraisen. De plaatsen worden bepaald door de hogere tonen die de klok produceert naast de grondtoon.
Het gebruik van de klok wordt meestal gestuurd vanuit een speeltrommel, al dan niet mechanisch. Dit wordt vooral gebruikt voor het begeleiden van de tijdsaanduiding. Het klokkenspel kan ook via een handbediening worden bespeeld. Hierbij worden zowel handen als voeten gebruikt. Iedere stok of pedaal is met een klok verbonden. Deze speeltafel bevindt zich vaak boven de zware klokken (lage toonhoogten) en onder de kleinere klokken (hoge toonhoogten). Hierdoor zit de beiaardier in het volle geluid waarvoor zijzelf altijd lawaaibescherming heeft gebruikt.
In de vroege geschiedenis werden klokken vooral geluid in de kloosters om de gebedstijden aan te geven, later bij klokken voor de tijdsaanwijzing, aanvankelijk veelal met een wijzer. Het wijsje was bedoeld om de burger opmerkzaam te maken dat de tijdsaanduiding door de slagklokken eraan kwam; hij kon dan goed tellen en de juiste tijd weten.
Vervolgens werd ingegaan op de geschiedenis van bepaalde klokken, zoals de stadhuisklokken van Rotterdam, de klokken van Delft, Brielle en Utrecht. Na een vervalperiode in de 19e eeuw, is de belangstelling voor carillons de laatste tijd weer enorm toegenomen.
Als volgend punt noemde zij de opleiding tot beiaardier. Aanvankelijk waren dit veelal kerkorganisten. Na het ontstaan van een beiaardschool in Mechelen, werd na de oorlog een beiaardschool opgericht in Amersfoort met later uitbreidingen naar andere landen. Zelf was zij aanvankelijk gaan spelen op het carillon van de Economische Hogeschool (later Erasmus Universiteit – Woudestein) en was ze de beiaardschool gaan volgen. Dit is een opleding op HBO-niveau. Als scriptie had ze het carillon van de kerk in Brielle beschreven, dit werk had ze uitgebreid tot een proefschrift over de luid- en speelklokken in Delft. Vanwege deze kennis heeft zij later meerdere publicaties gemaakt.
Tot slot liet ze enkele stukken horen, gespeeld op verschillende carillons door enkele beiaardiers, waaronder zij zelf. Vanwege problemen met haar handen, speelt zij niet meer, bewegelijkheid van de handen was nogal belangrijk voor haar werk als cardiologe.
Haar website is http://www.laurameilink.nl
De presentatie 2016-11-3-carillons is te bekijken