Homerus’  Odyssee en Troje; een nieuwe theorie door anders te kijken

Henk van Oosten

Spreker heeft op 10 maart 2016 voor onze club ook een presentatie gegeven over Troje, waarbij hij meerdere theorieën toelichtte over de plaats waar Troje zou hebben gelegen en over de door Homerus gevaren route. Nu heeft hij daarover een nieuwe theorie ontwikkeld door op een andere, innovatieve manier en met zijn kennis als zeezeiler naar de gegevens te kijken.
Daarbij spelen de figuren en afbeeldingen op het schild van Achilles een belangrijke rol: sterrenbeelden en Okeanos (de oceaan) zijn geen versiering, maar vormen een boodschap. Die sterrenbeelden waren van belang om op de oceaan (waar je niet meer op de herkenning van “landmarks” kunt varen) koers te houden. Dat de Odyssee zich op de (Atlantische) oceaan afspeelt en niet op de Middellandse zee wordt ondersteund door de vermelding, dat de tocht van Odysseus “voorbij de zuilen van Hercules” ging.
In de tijd waarin de Trojaanse oorlog zich afspeelt, de bronstijd, was er tin nodig om brons (voor de wapens, zoals het schild van Achilles) te kunnen maken; dat tin kwam uit Cornwall. Er moet dus een handelsroute tussen het Midden-oosten en Cornwall zijn geweest. Andere metalen kwamen uit het kustgebied van Spanje. De handel in tin was daarvoor een bedreiging, die geleid zou kunnen hebben tot een handelsoorlog. Die staat model voor de strijd om Troje.
Het Spaanse machtscentrum voor de metaalhandel zou dan op de plek liggen waar Rio Odiel en Rio Tinto in een baai uitmonden, waar nu de stad Huelva ligt. Homerus’ beschrijving van de ligging van Ithaca past vrijwel precies bij die locatie, en nog beter als je ook rekening houdt met de gestegen zeespiegel. Ofwel: Ithaca staat voor die plaats in Spanje en Troje staat voor Iktin, een fort in Cornwall.
Op het schild van Achilles staan enkele sterrenbeelden, die (nog altijd) voor navigatie over de oceaan gebruikt worden; je kunt je koers op de oceaan bepalen en vasthouden met behulp van (de stand van) twee sterren uit verschillende sterrenbeelden: zoals bovenste en onderste havenlicht om een haven correct te naderen. Uit de stand van andere sterrenbeelden is af te leiden of het seizoen nog geschikt is voor de oversteek van de oceaan, vanwege te verwachten zware stormen en/of stromingen. Spreker leidt daaruit af, dat Odysseus de Atlantische oceaan rondgezeild heeft en via Kaapverdië naar de Cariben en de Amerikaanse Oostkust gevaren is en vandaar via een noordelijker route terug naar Europa.

Zijn theorie is uitgewerkt in zijn boek “Trojaanse tin-oorlog en Odysseus’ oceaanroute” (zie ook https://medium.com/@fcameronlister/the-secrets-hidden-in-achilles-shield-a41e9fbe228f).

De presentatie is voor leden als pdf te bekijken en te downloaden.